BOLOGNA SÜRECİ BERLİN 2003
" Avrupa Yüksek Öğretim Alanını Gerçekleştirmek"
Yüksek Öğretimden Sorumlu Bakanlar Konferansı Bildirisi
Berlin, 19 Eylül 2003
Giriş
Sorbon Deklarasyonundan bir yıl sonra, 19 Haziran 1999'da, 29 Avrupa ülkesinin yüksek öğretimden sorumlu Bakanları Bologna Deklarasyonunu imzaladılar. 2010'a kadar uyumlu ve bağlı bir Avrupa Yüksek Öğretim Alanı'nın gelişmesi için önemli ortak hedeflerde anlaştılar. 19 Mayıs 2001 tarihinde Prag'da düzenlenen konferansta, hedef sayısını yükselttiler ve 2010'a kadar Avrupa Yüksek Öğretim Alanı'nı kurmak için taahhütlerini yinelediler. 19 Eylül 2003'de 33 Avrupa ülkesinin yüksek öğretimden sorumlu Bakanları, Avrupa Yüksek Öğretim Alanı'nı gerçekleştirmeyi hızlandırmak amacıyla gelecek yıllar için öncelikleri ve yeni hedefleri belirlemek ve kaydedilen ilerlemeyi gözden geçirmek için Berlin'de buluştular. Bakanlar, aşağıdaki düşünce, ilke ve önceliklerde anlaştılar:
Bakanlar; Bologna Süreci'nin sosyal boyutunun önemini yinelediler. Ulusal ve Avrupa düzeyindeki sosyal ve cinsiyet eşitsizliklerini azaltıp ve sosyal uyumu güçlendirmeyi amaçlayarak, rekabeti artırma ihtiyacı Avrupa Yüksek Öğretim Alanı'nın sosyal özelliklerini geliştiren hedefle dengelenmelidir. Bu bağlamda, Bakanlar yüksek öğretimin kamu sorumluluğu ve kamu yararına olduğunu yinelemişlerdir. Uluslar arası akademik işbirliği, değişimler ve akademik değerlerin sürmesi gerektiğini vurgulamışlardır.
Bakanlar, Bologna Süreci bağlamında daha sıkı işbirliği ve ileri çalışmalar yapmaya çağıran ve Avrupa'yı "dünyada en rekabetçi ve dinamik bilgi-temelli ekonomi, daha iyi ve çok işle sürdürülebilir ekonomik gelişmeyi sağlayabilen ve daha büyük sosyal uyumu" amaçlayan Avrupa Konseylerinin , Lizbon (2000) ve Barselona (2002) sonuçlarını dikkate almışlardır.
Bakanlar, Prag ve Berlin arasındaki Bologna Sürecinin gelişmesi üzerine çalışan İzleme Grubu tarafından hazırlanan İlerleme Raporu'nu açıklamışlardır. Bazı üye ülkeler ve Yüksek Öğretim Kurumları, kuruluşlar ve öğrenciler tarafından Prag ve Berlin arasında çalışma programının bir parçası olarak düzenlenen seminer sonuçları kadar, Avrupa Üniversite Birliği (EAU) tarafından hazırlanan Trends-III Raporu'nu da açıklamışlardır. Bakanlar ayrıca Bologna Süreci ilkelerinin uygulanmasında gerçekleştirilen dikkate değer ilerlemenin kanıtı olan Ulusal Raporlar ile Avrupa Komisyonu ve Avrupa Konseyi'nin Sürecin uygulanmasındaki desteklerini belirten mesajlarını açıklamışlardır.
Bakanlar, kendi ülkelerindeki yüksek öğretim ve araştırma sistemleri arasında daha sıkı ağları korumak için tüm çabanın gösterilmesi gerektiği hususunda görüş birliğine varmışlardır. Oluşan Avrupa Yüksek öğretim Alanı, Avrupa Araştırma Alanıyla işbirliğinden faydalanacak ve böylece Avrupa Bilgisi temelini güçlendirecektir. Amaç, değişik geleneklerin mirasına dayanan Avrupa'nın kültürel zenginliği ve dil çeşitliliğini korumak ve Avrupa Yüksek öğretim Kurumları arasındaki geliştirilmiş işbirliği yoluyla sosyal, ekonomik ve yeniliklere açık potansiyelini artırmaktır.
Bakanlar, Avrupa Yüksek öğretim Alanı'nın gelişmesinde Yüksek öğretim Kurumları ve Öğrenci organizasyonlarının temel rolünü kabul etmişlerdir. Yüksek öğretim Kurumları Graz Konvansiyonunundan doğan Avrupa Üniversite Birliği (EAU)'nin, Avrupa Yüksek öğretim Kurumları Birliği'nin (EURASHE) katkılarını ve ESİB- Avrupa Ulusal Öğrenci Birliklerinin görüşmelerini belirtmişlerdir.
Bakanlar, Avrupa Yüksek öğretim Alanı'nın gelişmesinde dünyanın diğer bölgelerinden gösterilen ilgiye ve bu konferansa misafir olarak katılan Latin Amerika ve Karayip Yüksek öğretim Ortak Alanı (EULAC) ve Avrupa Birliği Takip Komitesi kadar, Bologna Sürecine henüz taraf olmamış Avrupa ülkelerinden temsilcilerin katılımını memnuniyetle karşılamışlardır.
Gelişme
Bakanlar, Prag Yüksek öğretim Zirvesinden beri üstlenilen çeşitli girişimleri daha uyumlu ve karşılaştırılabilir duruma doğru götürmek, kurumsal ve ulusal düzeylerde Avrupa Yüksek öğretim kalitesini artırma girişimini memnuniyetle karşılamışlardır. Bu eyleme Yüksek öğretim Kurumları, öğrenciler ve diğer tüm katılımcıların işbirliği taahhütleri takdirle karşılanmıştır.
Bakanlar, Avrupa Yükseköğretim Alanını kuran Bologna Sürecinin tüm maddelerinin önemini ve kurumsal, ulusal ve Avrupa düzeyindeki çabaları artırma ihtiyacını vurgulamışlardır. Ancak, sürece hız vermek amacıyla gelecek iki yıl için orta vadeli öncelikleri kendileri üstlenmişlerdir. Etkili kalite güvence sistemini geliştirmek, iki aşamaya dayanan sistemin etkili kullanımını güçlendirmek ve çalışma periyodları ile derecelerin tanınma sistemini geliştirmek üzerine çabalarını yoğunlaştıracaklardır.
Kalite Güvence
Avrupa Yüksek öğretim Alanı oluşturmanın kalbinde yüksek öğretimin kalitesi olduğu yatmaktadır. Bakanlar , kurumsal, ulusal ve Avrupa düzeyinde kalite güvencesinin daha çok gelişmesini desteklemeyi taahhüt etmişlerdir. Kalite güvencesinde ortak yöntem ölçütleri geliştirme ihtiyacını vurgulamışlardır.
Aynı zamanda, kurumsal özerklik, ilkesiyle uyumlu Yüksek öğretimde kalite güvencesi için temel sorumluluğun kendi kurumlarına dayandığını vurgulamışlar ve bunun da ulusal kalite çerçevesinde akademik sistemin gerçek sorumluluğunun temelini oluşturduğunu vurgulamışlardır.
Ayrıca, 2005'e kadar ulusal kalite güvence sistemlerinin aşağıdakileri içermesi hususunda görüş birliğine varmışlardır.
. İlgili kurum ve kuruluşların sorumluluklarının tanımı
. İç değerlendirme, dış inceleme, öğrencilerin katılımı ve sonuçların yayımını içeren kurumların veya programların değerlendirilmesi
. Akreditasyon, sertifika ve karşılaştırılabilir kurallar
. Uluslar arası katılım, işbirliği ve ağ oluşturma
Avrupa düzeyinde, EUA, EURASHE ve ESIB işbirliğinde kalite güvence konusunda kararlaştırılmış standartlar, yöntemler ve ilkeler geliştirmek, kalite güvence için uygun emsal inceleme sistemi sağlama yolları geliştirmek akreditasyon ve 2005'deki İzleme Grubunun Bakanlara sunulacağı rapor için üyeleri yoluyla ENQA'yı davet etmiştir. Gerekli hesap diğer kalite güvence kuruluşlarından alınacaktır.
Derece yapısı:
iki aşamaya dayalı zorunlu sistemin benimsenmesi
Bakanlar, Bologna Deklarasyonundaki iki aşamalı sisteminin yüksek öğretimde Avrupa görüntüsünü kapsamlı olarak yeniden oluşturmak için verilen taahhütün uygulanmasından dolayı memnuniyetlerini bildirdiler, Tüm Bakanlar, ülkelerinde 2005'e kadar iki aşama sisteminin uygulanmaya başlanmış olacağı konusunda taahhütte bulundular.
Bakanlar, yapılan gelişmenin birleştirilmesinin, anlayışı artırmak ve kurumlar arası diyaloğu sağlamlaştırmak yoluyla yeni şartların kabulünün öneminin altını çizdiler.
Bakanlar, üye ülkeleri, iş gücü, düzey, öğrenim sonuçları ve yeterlik konularındaki nitelikleri tanımlamak çabasındaki yüksek öğretim sistemlerinde uyumlu ve karşılaştırılabilir nitelikler çerçevesinin dikkatle hazırlanması için cesaretlendirmişlerdir. Ayrıca, Avrupa Yüksek öğretim Alanı için eski nitelikler çerçevesini geliştirmeyi taahhüt etmişlerdir.
Bu çerçeve içinde, derecelerin farklı tanımlanmış sonuçları olmalıdır. Birinci ve ikinci aşama derecelerinin kişisel, akademik ve iş piyasasının ihtiyacını birbirine uydurmak için farklı yöneltme ve çeşitli yapıları olmalıdır. İlk aşama dereceleri Lizbon Tanınma Konvansiyonu'na
göre ikinci aşama programlarına geçiş vermelidir. İkinci aşama dereceleri doktora çalışmalarına geçiş vermelidir.
Bakanlar, İzleme Grubunu, yükseköğretimin Avrupa Yüksek öğretim Alanı için birinci aşama nitelikler çerçevesine nasıl daha kısa ve bağlanıp bağlanamayacağı üzerine araştırma yapmak için davet etmişlerdir.
Bakanlar, yüksek öğretime erişimin yetenek temelinde herkese eşit bir şekilde, ulaştırmak için taahhütlerini vurguladılar.
Hareketliliğe teşvik
Öğrenciler, akademik ve yönetici personelin hareketliliği Avrupa Yüksek öğretim Alanını kuran temeldir. Bakanlar, bunun politik, sosyal ve ekonomik olduğu kadar akademik ve kültürel önemini vurgulamışlardır. Son toplantılarından beri hareketliliğin artmasından dolayı memnuniyetlerini, ve Avrupa Birliği programlarının önemli desteği için teşekkürlerini bildirmişler öğrenci dolaşımı üzerine istatistiksel verilerin kapsamı ve kalitesini artırmak için gerekli tüm adımların atılması konusunda görüş birliğine varmışlardır.
Avrupa Yüksek öğretim Alanı içinde hareketliliğin önündeki tüm engelleri kaldırmak için bütün çabayı göstereceklerini yinelemişlerdir. Bakanlar, öğrenci dolaşımını geliştirmek amacıyla ulusal kredi ve bağışların aktarılabilirliğini sağlamak için gerekli adımları atacaklardır.
Kredi sisteminin kurulması
Bakanlar, öğrenci hareketliliği ve uluslar arası müfredat geliştirmede Avrupa Kredi Transfer Sisteminin (ECTS) önemli rol oynadığını vurgulamışlardır. AKTS'nin ulusal kredi sistemleri için giderek genelleştirilmiş bir temel olduğunu belirtmişlerdir. AKTS'nin sadece transfer değil aynı zamanda ortaya çıkan Avrupa Yüksek öğretim Alanı içinde sürekli gelişen başvurulacak bir biriktirme sistemi olması yolundaki hedefleri cesaretlendirmişlerdir
Derecelerin tanınması: kolayca okunabilen ve karşılaştırılabilen sistemin benimsenmesi
Bakanlar, Bologna Deklarasyonuna katılan tüm ülkeler tarafından onaylanması gereken Lizbon Tanınma Konvansiyonu'nun önemini ve bu Konvansiyonun uygulanması için Ulusal Yetkililerle birlikte ENIC ve NARIC ağlarına talepte bulunmuşlardır.
2005 yılı itibariyle mezun olacak her öğrencinin otomatik olarak Diploma Eki alması ve ücretsiz olması hedeflerini koymuşlardır. Yaygın olarak konuşulan Avrupa dillerinde yayınlanmalıdır.
Daha sonraki çalışmalar, akademik tanınmayı kolaylaştırmak açıklık ve yüksek öğretim derece sistemlerinin esnekliğinden yararlanabilmek amacıyla Diploma Eki'nin tam kullanımı için kurum ve işverenlerine başvuracaklardır.
Yüksek öğretim kurumları ve öğrencileri
Bakanlar, Yüksek öğretim kurumları ve öğrencilerinin Bologna Sürecine bağlılıklarını memnuniyetle karşılamışlar ve Sürecin uzun vadeli başarısını sağlayacak tüm tarafların aktif katılımını benimsemişlerdir.
Katkının bilincinde olarak, güçlü kurumlar ekonomik ve toplumsal gelişmeye katkıda bulunabilirler, Bakanlar,kurumların iç organizasyon ve yönetimlerinde karar almada yetkilendirilmesi gerektiğini kabul etmişler. Bakanlar, reformların kurumsal işlev ve süreçlere tamamen katılmasını sağlamak için kurumlara çağrıda bulunmuştur.
Bakanlar, Bologna Sürecinde öğrenci organizasyonlarının yapıcı katılımını açıklamışlar ve
daha sonraki faaliyetlerin ilk aşamalarında öğrencilerin sürekli olarak katılımının gerekliliğinin altını çizmişlerdir.
Öğrenciler, yüksek öğretim yönetiminin ortaklarıdır. Bakanlar Avrupa Yüksek öğretim Alanında baştan sona öğrenci katılımını sağlamak için ulusal yasal önlemlerin alındığını belirtmişlerdir. Aynı zamanda, öğrenci organizasyonları ve kurumlarından, yüksek öğretim yönetiminde faal öğrenci katılımını artırma talebinde bulunmuşlardır.
Bakanlar, öğrenciler için uygun çalışma ve yaşama koşulları ihtiyacını vurgulamışlar ve böylece çalışmalarını ekonomik ve sosyal geçmişlerine bağlı engeller olmaksızın uygun zaman içinde başarıyla tamamlayabileceklerdir.
Yüksek öğretimde Avrupa boyutunu artırmak
Bakanlar, Prag çağrısını takiben müfredatın Avrupa içeriği, yönlendirme veya organizasyonla geliştirildiğini belirtmişlerdir.
Çeşitli Avrupa ülkelerinde birinci, ikinci ve üçüncü düzeylerde ortak dereceler ve birleştirilmiş çalışma programlarını geliştirmek amacıyla Yüksek öğretim Kurumları tarafından, akademik kaynakları ve kültürel gelenekleri birleştirmek için girişimlere başlandığını belirtmişlerdir.
Ayrıca, dil öğrenme,ve dil çeşitliliği için uygun hazırlık kadar ortak derece programlarında yurtdışında çalışma yapmanın gerekliliğini vurgulamışlar ve böylece öğrenciler Avrupalı kimliği, vatandaşlığı ve iş alanı için kendilerinin tüm potansiyellerine varabileceklerdir.
Bakanlar, ulusal düzeyde bu derecelerin tanınması ve yerleşmesi için tüm yasal engellerin kaldırılması ve ortak derecelere birleştirilmiş müfredatın uygun kalite güvenliğini faal olarak hayata geçirmek için görüş birliğine varmışlardır.
Avrupa Yüksek öğretim Alanının çekiciliğini artırmak
Bakanlar Avrupa Yüksek öğretim Alanının açıklık ve çekiciliğinin desteklenmesi konusunda görüş birliğine vardılar. Üçüncü dünya ülkeleri öğrencilerinin burs programlarını geliştirmek için hazır olduklarını yinelediler.
Bakanlar, yüksek öğretimde milletler arası değişimin akademik kalite ve akademik değerler temelinde idare edilmesi gerektiğini belirterek bu sonuca ulaşmak için tüm çabanın harcanması hususunda görüş birliğine varmışlardır. Tüm durumlar ekonomik ve sosyal tarafları içermelidir.
Dünyanın diğer bölgelerinin temsilcilerine Bologna seminer ve konferansları başlatarak işbirliği yapmayı cesaretlendirmişlerdir.
Yaşamboyu öğrenme .
Bakanlar, yaşamboyu öğrenmeyi hayata geçirmek için, yüksek öğretimin önemli katkısı olduğunun altını çizdiler. Bu hedefi gerçekleştirmek amacıyla ulusal politikalarını sıraya koymak ve daha önceki öğrenmeleri de içeren yüksek öğretim düzeyinde yaşamboyu öğrenmeyle ilgili olanakları geliştirmek için Yüksek öğretim Kurumları ile tüm ilgilileri teşvik etmek için adımlar atmaktadırlar. Bunun, yüksek öğretim faaliyetinin ayrılmaz bir parçası olması gerektiği vurgulanmıştır.
Bakanlar, çeşitli esnek öğrenme yolları, fırsatlar, teknikler ve AKTS kredilerinin uygun kullanımının dahil edilmesi için Avrupa Yüksek öğretim Alanının yetki çerçevesinde çalışanlarına çağrıda bulunmuşlardır.
Tüm vatandaşların, yetenekleri ve beklentileri doğrultusunda, yüksek öğretimin içinde yaşamboyu öğrenme yollarını izlemeleri için fırsatlar yaratılması ihtiyacını vurgulamışlardır.
Ek Faaliyetler
Avrupa Yüksek öğretim Alanı ve Avrupa Araştırma Alanı-bilgi temelli toplumun iki direği
Avrupa Yüksek öğretim Alanı ve Avrupa Araştırma Alanı arasındaki sıkı bağları geliştirmek ve Avrupa boyunca yüksek öğretimin ayrılmaz bir parçası olan araştırmanın önemi bilinciyle,
Bakanlar, Bologna Sürecinde yüksek öğretimin şu anda varolan iki ana aşamanın ötesine gidip üçüncü aşama olan doktora düzeyini de içermesinin gerekliliğini düşünmüşlerdir.Araştırma, araştırma eğitimi, disiplinler arası teşviğin Avrupa yüksek öğretiminin daha genel olarak rekabetini artırmada ve yüksek öğretimde kaliteyi sürdürme ve geliştirmedeki önemini vurgulamışlardır. Bakanlar, doktora ve doktora sonrası düzeylerde artan hareketlilik için ve ilgili kurumlara doktora çalışmaları ve genç araştırmacıların yetiştirilmesinde işbirliğini artırmaları için çağrıda bulunmuşlardır.
Bakanlar, Avrupa Yüksek öğretim Kurumlarını daha cazip ve etkili ortak yapmak için gerekli çabayı göstereceklerdir. Ayrıca Bakanlar, teknolojik, sosyal, kültürel gelişme ve toplumun ihtiyaçları, Yüksek öğretim Kurumlarında araştırmanın rolü ve yararlarını artırma talebinde bulunmuşlardır.
Bu hedeflerin başarısını engelleyici durumlar olabileceği ve bunun sadece Yüksek öğretim Kurumlarıyla çözülemeyeceğini anlamışlardır.
Son olarak, Bakanlar doktora derecesindeki ağlara mükemmelliğe teşvik edici destek verilmesi gerektiğini ve Avrupa Yüksek öğretim Alanının en önemli damgalarından birisi olacağını belirtmişlerdir.
Envanter
2010 için hazırlanan hedeflere, Bologna Sürecinde kaydedilen ilerleme için alınan önlemlerin açıklanması umulmaktadır. Ara envanter uygulaması Sürecin nasıl ilerlediğine dair güvenilir bilgi vermekte ve uygun olduğu takdirde düzeltici önlemler alma fırsatı tanımaktadır.
Bakanlar, İzleme Grubunu 2005'deki zirve için envanter düzenlemek, gelecek iki yıl için orta vadeli önceliklerin uygulanması ve kaydedilen ilerleme üzerine detaylı bir rapor hazırlamaları için görevlendirmişlerdir:
. Kalite güvence
. İki-aşamalı sistem
. Derecelerin tanınması ve çalışma periodları
Ayrıca katılımcı ülkeler Bologna Sürecinin hedefleriyle ilgili olarak yükseköğretimde araştırma için gerekli bilgiye erişime hazırlanacaklardır. Devam eden araştırma ve araştırma sonuçları üzerine veri bankasına erişim kolaylaştırılacaktır.
İzleme
Yeni Üyeler
Bakanlar, Prag Bildirisinde üyelik başvurularına ilişkin maddeyi aşağıdaki gibi uyarlamak gerektiğini belirtmişlerdir:
Avrupa Kültürel Konvansiyonuna taraf ülkeler kendi yükseköğretim sistemlerinde Bologna Sürecinin hedeflerini uygulamaya gönüllü olduklarını bildirdikleri takdirde Avrupa Yüksek öğretim Alanının üyesi olmaya uygun olabilirler. Başvuruları, deklarasyonun hedeflerini ve ilkelerini nasıl uygulayacaklarına dair bilgiyi içermelidir.
Bakanlar, Arnavutluk, Andorra, Bosna Hersek, Vatikan, Rusya, Sırbistan, Karadağ, "Eski Makedonya Cumhuriyeti" nin üyelik için taleplerini kabul ederek bu ülkeleri yeni üye olarak karşılamışlar ve süreci 40 Avrupa Ülkesine çıkarmışlardır.
Bakanlar, Bologna Süreci üyeliği, tüm imza sahibi ülkeler için önemli bir değişiklik ve reform
anlamına geldiğini kabul etmişlerdir. Bologna Sürecinin içerdiği konularda karşılıklı görüş alışverişi ve yardım ederek bu değişiklik ve reformlarda yeni imza atan ülkelere destek verme konusunda karar almışlardır.
İzleme Yapısı
Bakanlar,Bildirideki tüm konuların uygulanması konusunda Bologna Sürecinin kurulları, bir sonraki Bakanlar toplantısına hazırlık için Bologna Sürecinin tüm üyelerinin temsilcilerinden oluşacak olan İzleme Grubunu tüm konuları uygulaması için görevlendirmiştir, Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi, EUA, EURASHE , ESIB ve UNESCO /CEPES ise danışman olarak görevlendirmiştir.Yılda iki kere toplanması uygun görülen bu gruba AB Başkanlığı tarafından başkanlık edilip, bir sonraki Bakanlar Konferansının ev sahibi ülkesi yardımcılığı üslenecektir.
AB Başkanlığı tarafından da yönetilen Kurul, İzleme Grubunun toplantıları arasındaki işi denetleyecektir. Kurul, başkan, bir sonraki ev sahibi ülke başkan yardımcısı, bir önceki ve bir sonraki AB Başkanlıkları, bir yıllığına İzleme Grubu tarafından seçilen üç katılımcı ülke Avrupa Komisyonundan oluşacak ve Avrupa Konseyi, EUA, EURASHE , ESIB ise danışman üye olacaktır. Kurul kadar İzleme Grubu da gerekli gördükleri takdirde geçici olarak grupları toplayabilir.
Tüm izleme işleri bir sonraki Bakanlar Konferansına ev sahipliği edecek olan ülkenin Sekretaryası tarafından desteklenecektir.
Berlin Konferansından sonraki ilk toplantıda, İzleme Grubundan , Sekreteryanın görevleri ve Kurulun sorumluluklarını tanımlaması istenecektir.
Çalışma programı 2003-2005
Bakanlar, İzleme Grubundan , bu bildirideki konu ve faaliyetlerde belirtildiği gibi Bologna Sürecinin ilerlemesi için faaliyetleri koordine etmelerini ve 2005'de yapılacak bir sonraki bakanlar toplantısına kadar rapor hazırlamalarını istemişlerdir.